کلرید باریم که نام دیگرش باریم موریات است، با فرمول BaCl2 نوشته می شود و از رایج ترین نمک های محلول در آب باریم است که حاصل واکنش باریم هیدروکسید یا کربنات باریم با اسید هیدروکریک است. این ترکیب به شعله رنگ زرد-سبز می دهد و پودر سمی و سفید رنگ است. این ماده رطوبت را جذب می کند و بعد از جذب آب تبدیل به کلرید باریم دی هیدرات می شود که در آزمایشگاه و صنایع مختلف کاربرد محدودی دارد. این ماده در طبیعت موجود نیست، در اتیل استات و اتانول نامحدود و در متانول و آب محلول است.
فهرست
کاربرد کلرید باریم
تولید این ماده شیمیایی طی یک فرایند دو مرحله ای انجام می گیرد که در مرحله اول آن باریم سولفات و کربن در دمای زیاد با هم واکنش داده و سولفات باریم تولید می کنند. طی مرحله دوم ترکیب حاصله با کلسیم کلرید ترکیب می شود و سولفات کلسیم به همراه کلرید باریم تولید می شود.
برای تولید یون سولفات در نمونه های آزمایشی در آزمایشگاه از این نمک استفاده می شود. برای سخت شدن فولاد، تولید رنگدانه، ساخت نمک با روش تصفیه حرارتی و تولید نمک های باریم از این ترکیب استفاده می کنند. با این که این ماده قیمت کمی دارد، به دلیل سمیت بالا کاربرد کمی در صنعت دارد و کاربردش به طور گسترده در تولید محلول نمکی باریم است. به دلیل رنگ سبزی که این ماده به شعله آتش می دهد از آن در ساخت وسایل آتش بازی استفاده می کنند. از دیگر مصارف باریم کلرید می توانیم به تولید سولفور، نوشابه، تثبیت کننده ها، پلیمرها، چاپ روی پارچه، رنگ آمیزی، تولید سم دفع آفات و تولید مواد شوینده دیگ بخار اشاره کنیم.
خطرات و عوارض مصرف کلرید باریم
میزان سمیت این ماده بسیار بالا است به صورتی که استنشاق و بلع آن به چشم ها آسیب جدی وارد می کند و می تواند باعث ایجاد مسمومیت شود. اگر این ماده هرگونه تماسی با دست یا پوستتان داشت، باید آن را با صابون و آب بشویید تا دچار مشکل نشوید.
اگر باریم کلرید با چشم هایتان تماس داشت، بهتر است چشم ها ر ا با آب فراوان بشویید و فرد مسمومی که گاز سمی را استنشاق کرده است به فضای باز ببرید تا بتواند به راحتی نفس بکشد و فورا با مراکز درمانی تماس بگیرید. پادزهر این ماده سولفات سدیم یا منیزیم است و برای زندگی آبزیان مضر است.
در صورتی که به صورت اتفاقی این ماده سمی را بلعیدید، دهانتان را با آب بشویید و سریع به مراکز درمانی مراجعه کنید، چرا که سرعت جذب این ماده و انحلال آن در آب بالا است و می تواند به سرعت باعث ایست تنفسی و ایست قلبی در فرد شود. حتما هنگام کار با باریم کلرید از ماسک استفاده کنید و از ایجاد گرد و غبار جلوگیری کنید. به علاوه در صورتی که تجهیزات، لوازم و لباس های کارتان به گرد و غبار این ماده آلوده شوند، قبل از این که آن را دوباره استفاده کنید شستشو دهید. حواستان باشد که این ماده را به دور از هر گونه شعله و گرمایی نگهداری کنید.
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی کلرید باریم
این ماده در شرایط استاندارد به صورت بلور های جامد سفید رنگی است که در ساختار های بلوری متبلور می شود. شکل هیدراته باریم کلرید ساختار بلوری مونو کلینیک دارد. حلالیت باریم کلرید در آب و در دمای ۲۰ درجه سانتی گراد حدود ۳۵۸ گرم در هر لیتر است. حلالیت این ماده در آب بستگی به دما دارد و حلالیتش در دمای ۱۰۰ درجه برابر با ۵۹۴ گرم در هر لیتر است و در متانول حل می شود.
نکات قابل توجه در رابطه با کلرید باریم
این ماده به همراه نمک های باریم دیگر سمیت بسیار بالایی دارد و سولفات منیزیم و سدیم خنثی کننده های بالقوه ای هستند و از آن جایی که در آب حل نمی شوند سمیت ندارند. باریم کلرید در صورتی که با تری فلوئورید بور تماس یابد، باعث ایجاد واکنش شدیدی می شود و در کل خاصیت احتراقی ندارد. مسمومیت در اثر بلع این ماده باعث گرفتگی عضلات، اسهال، استفراغ، فشار خون بالا، حالت تهوع، سوزش و ریزش مری و آسیب دستگاه گوارش و دستگاه تنفس می شود. موارد شدید ایم مسمومیت می تواند باعث مرگ شود و روی سیستم قلبی عروقی، کلیه ها و سیستم اعصاب مرکزی تاثیرات بد و منفی بگذارد. این ماده موجب ایجاد فلجی می شود و عضلات را تحریک می کند.